Do tłumaczenia trafiają do nas różne dokumenty, w tym dokumentacja prawna związana ze sprawami karnymi. W tym artykule postaramy przybliżyć Wam, bazując na naszym doświadczeniu, czym różni się prawo karne w Anglii od prawa karnego w Polsce. Być może wiecie już, że systemy prawne w Polsce i Wielkiej Brytanii różnią się od siebie diametralnie. Nie inaczej jest z prawem karnym!
Spis treści
Polski porządek prawny
W polskim porządku prawnym głównymi źródłami prawa karnego, regulującymi odpowiedzialność sprawcy za czyny zabronione jest Kodeks Karny, Kodeks Postępowania Karnego oraz Kodeks Wykonawczy. Nie jest to jednak katalog zamknięty, bowiem regulacje prawa karnego znajdują się również w innych ustawach i rozporządzeniach.
Zanim jednak przejdziemy dalej, warto zrozumieć czym jest common law. Jeżeli nigdy nie spotkałeś się z tym określeniem, koniecznie przeczytaj nasz artykuł o tym, jak różnią się systemy prawne w UK i Polsce.
Prawo karne w Anglii
Biorąc pod uwagę anglosaską tradycję tworzenia przepisów, inny model interpretacji prawa oraz brak kodyfikacji przepisów karnych, system ten wydaje się być bardzo skomplikowany. Nie ma w Wielkiej Brytanii jednego ogólnego zbioru przepisów prawa karnego, co zmusza do ich poszukiwania w różnych ustawach. W praktyce może przysparzać to wiele trudności, pozwala jednak na bardziej twórczą analizę przepisów. Wiemy o tym bardzo dobrze, wykonując dla Was tłumaczenia przysięgłe online. Wiąże się z bardziej skomplikowaną procedurą ustalania norm postępowania, a tym samym samego stwierdzenia winy sprawcy, czy przypisania mu odpowiedzialności.
Należy też pamiętać, że w Szkocji i Irlandii istnieją odmienne regulacje, niż w Anglii.
Prawo karne w Anglii vs w Polsce
W Polsce przestępstwa dzielą się na zbrodnie i występki. Głównym kryterium klasyfikacji jest tutaj wysokość kary, sposób ścigania oraz rodzaj winy. W Anglii przestępstwa dzielą się na przestępstwa prawa precedensowego oraz przestępstwa ustawowe. Te pierwsze mają swe źródło w wyrokach sądowych, w których treści stwierdzono, że dany czyn jest zakazany i wypełnia przesłanki czynu zabronionego.
Przestępstwa ustawowe
Przestępstwa ustawowe wywodzą się natomiast z ustawodawstwa. W obecnym systemie prawnym przeważają te drugie, wraz ze wskazaniem jedynie maksymalnego wymiaru kary za ich popełnienie. Polski kodeks karny przewiduje pięć rodzajów kar: grzywna, ograniczenie wolności, pozbawienie wolności, 25 lat pozbawienia wolności oraz dożywotnie pozbawienie wolności. Reguluje nie tylko najwyższy wymiar kary, ale wprowadza też system widełkowy, pozostawiając sędziemu do analizy stopień odpowiedzialności sprawcy oraz winy.
Główne funkcje prawa karnego w Anglii
Głównymi funkcjami, jakie ma pełnić prawo karne, zarówno w Polsce, jak i krajach anglosaskich są: funkcja sprawiedliwościowa, czyli zaspokojenie poczucia sprawiedliwości, wśród społeczeństwa, funkcja ochronna, funkcja gwarancyjna, czyli chroniąca obywatela przed zbyt dużą ingerencją organów ścigania, funkcja kompensacyjna, funkcja prewencyjna oraz instrumentalna, czyli regulowanie norm karnych również w przepisach dotyczących innych dziedzin prawa. A jeżeli mowa o innych dziedzinach prawa to zachęcamy Was do przeczytania naszego artykułu o tłumaczeniach aktów stanu cywilnego. W Polsce funkcje te wypełnia szereg przepisów, wydanych przez ustawodawcę. W krajach anglosaskich natomiast, funkcję tą wypełniają głównie wyroki, które zapadają w sprawach karnych.
Sądy właściwe dla spraw karnych
Sprawy karne w Polsce toczą się w pierwszej instancji przed Sądem Rejonowym lub Sadem Okręgowym – Wydziałami karnymi, przy czym każdy z tych sądów ma określoną właściwość, która w dużej mierze zależy od rodzaju popełnionego czynu. W Anglii i Walii w sprawach karnych działają głównie Sądy Pokoju (Magistrate Court), które rozpatrują większość spraw od początku do końca. W sądach pokoju występują sędziowie lokalni, którzy rozpatrują sprawy niższej wagi. Sprawy o poważniejsze przestępstwa rozpatruje Sąd Koronny. Więcej o sądach dowiecie się czytając nasz artykuł o sądach brytyjskich, który przygotowujemy wspólnie z tłumacz przysięgły Lublin, a w którym znajdziecie dokładny opis sądownictwa Anglii, Walii i Szkocji.
Czy wiesz że...
W Szkocji sędziowie w sądach niższych nazywani są szeryfami (ang. Sheriff)? Poza sądami szeryfa (ang. Sheriff Courts) w Szkocji funkcjonują jeszcze: Odwoławczy Sąd Szeryfa (ang. Sheriff Appeal Court) oraz sądy pokoju (ang. Justice of the Peace Courts).
Sędziowie... bez wykształcenia prawniczego
Ciekawostką jest fakt, że w sądach pokoju często zasiadają sędziowie, którzy nie mają wykształcenia prawniczego, tzw. „Justices of the Pease”. Bardziej złożone sprawy w tych sądach rozpoznają sędziowie zawodowi, tzw. „District Judges”. Osobno prowadzone są również sądy dla nieletnich: „ Youth Courts”.
Niewątpliwie anglosaski system sądowniczy wydaje się być bardziej skomplikowany, niż Polski.
